SİRKÜLER RAPOR
Tarih:08.05.2025
Sayı:2025/HD-06
Konu: Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi (Asgari Geçici Vergi) Uygulaması
Bilindiği üzere 28/7/2024 tarihli ve 7524 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununa “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” başlıklı aşağıdaki 32/C maddesi eklenmiş ve hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu düzenlemedeki amaç, yüksek tutarda indirim ve istisnaları nedeniyle kurumlar vergisi (geçici vergi) matrahı ve ödeyeceği vergi azalan veya hiç vergi ödemeyen mükelleflerin, belirli bir oranın altında kalmayacak tutarda asgari bir vergi ödemelerini sağlamaktır.
Asgari kurumlar vergisi, 2025/1. dönem geçici beyanında uygulanmaya başlayacak olup, uygulamaya ilişkin açıklamalar Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “32.5” bölümünde örneklerle detaylı olarak yapılmış olup, bu sirkülerimizde konu ile ilgili önemli hususlar özet olarak sunulacaktır.
1.Asgari kurumlar vergisi, hasılat üzerinden hesaplanan veya hasılat ile bağlantılı bir vergi uygulaması değildir. Aynen normal kurumlar vergisinde olduğu gibi, beyannamelerinde indirim ve istisnaları olan mükelleflerin, indirim ve istisnalar öncesi mali karı (ticari kar/zarar+KKEG) olması halinde hesaplanan bir vergi uygulamasıdır.
-Dolayısıyla, indirim ve istisnalar öncesi mali zarar (ticari zarar+KKEG) beyan eden bir mükellef, satış hasılatı ne kadar olursa olsun, asgari kurumlar vergisi uygulaması kapsamına girmemektedir.
-Ayrıca, mali karı (ticari kar/zarar+KKEG) oluşan bir mükellef, eğer geçmiş yıl zararları dışında indirim ve istisnaları yok ise, bu mükellef asgari kurumlar vergisi kapsamına girmemektedir.
2.Beyanname üzerinden yapılacak indirim ve istisnalar düşülmeden önce mali karı (ticari kar/zarar+KKEG) olup aynı zamanda indirim ve istisnaları da olan mükellefler, öncelikle normal hesaplamaya göre (KVK 32. ve 32/A maddesine göre) hesaplanan kurumlar (geçici vergi) tutarını bulacaklardır.
-Daha sonra yine mali kardan (ticari kar/zarar+KKEG) kurumlar vergisi genel tebliğinin “32.5.5.” bölümünde sayılan indirim ve istisnalar düşüldükten sonra kalan tutara %10 asgari kurumlar vergisi (asgari geçici vergi) oranı uygulanarak asgari kurumlar vergisi (asgari geçici vergi) hesaplanacaktır. Asgari kurumlar vergisi hesaplanırken, mali kardan, tebliğin ilgili bölümünde sayılanların dışındaki indirim ve istisnalar düşülemeyecek ancak geçmiş yıl zararları (Danıştay tarafından tebliğin ilgili bölümünün yürütmesi durdurulmuştur. BDP geçici vergi beyanı da buna uygun olarak düzenlenmiştir) düşülebilecektir.
-Yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanan asgari kurumlar vergisi (asgari geçici vergi), normal olarak hesaplanan kurumlar vergisinden (geçici vergiden) yüksek ise, hesaplanan kurumlar vergisi (hesaplanan geçici vergi) olarak, asgari kurumlar vergisi (asgari geçici vergi) eğer düşük ise normal olarak hesaplanan kurumlar vergisi (geçici vergi) hesaplanan vergi olarak dikkate alınacaktır.
-Hesaplanan vergi olarak asgari kurumlar vergisinin (asgari geçici vergi) dikkate alınması halinde, hesaplanan asgari vergiden; kurumlar vergisi kanununun 32 ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak indirimli oran uygulamaları nedeniyle alınmayan vergi tutarları düşüldükten sonra kalan tutar ödenecektir.
-Normal olarak hesaplanan kurumlar vergisinde (geçici vergide) olduğu gibi, hesap dönemine ilişkin tevkif suretiyle ödenen kurumlar vergisi ile ödenen geçici vergiler, asgari kurumlar vergisinden (asgari geçici vergi) de mahsup edilebilecektir.
-Aşağıda, kurumlar vergisi genel tebliğindeki konu ile ilgili olarak sunulan örnek uygulamalar (geçici vergi dönemine göre bazı revizeler yapılarak) sunulmuştur. Diğer örnek uygulamalar, kurumlar vergisi tebliğinin “32.5.6” bölümünde bulunmaktadır.
Örnek 1: (A) A.Ş.’nin 2025 1. Geçici vergi dönemine ilişkin ticari bilanço karı 1.000.000 TL, kanunen kabul edilmeyen gideri 200.000 TL’dir. Buna göre, anılan kurumun asgari geçici vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
|
Geçici vergisi |
Asgari geçici vergisi |
Ticari bilanço karı |
1.000.000 |
1.000.000 |
KKEG |
200.000 |
200.000 |
İstisnalar ve indirimler |
0 |
0 |
Geçici vergi matrahı |
1.200.000 |
1.200.000 |
Hesaplanan geçici vergisi |
(1.200.000 x %25) 300.000 |
(1.200.000 x %10) 120.000 |
Ödenecek geçici vergisi |
300.000 |
Buna göre, (A) A.Ş.’nin, indirim ve istisnaları bulunmaması nedeniyle hesaplanan geçici vergisi, asgari geçici vergisinden fazla olduğundan, hesaplanan geçici vergi olarak 300.000 TL dikkate alınacaktır.
Buna göre, anılan kurumun asgari geçici vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
|
Geçici vergisi |
Asgari geçici vergisi |
Ticari bilanço karı (a) |
4.000.000 |
4.000.000 |
KKEG (b) |
800.000 |
800.000 |
İstisnalar - İştirak kazancı istisnası 2.000.000 TL (c) - İştirak hissesi satış kazancı istisnası 1.200.000 TL (ç) - Teknoloji geliştirme bölgeleri kazanç istisnası 500.000 TL (d) |
3.700.000 (c + ç + d) |
2.500.000 (c + d) |
Geçmiş yıl zararı (e) |
400.000 |
400.000 |
İndirimler - Ar-Ge indirimi 100.000 TL (f) |
500.000 (f + g) |
500.000 (f+g) |
Geçici vergi matrahı |
[(a + b) – (c + ç + d + e + f + g)] 600.000 |
[(a + b) – (c + d + f+g)] 1.800.000 |
Hesaplanan geçici vergisi |
(600.000x%25) 150.000 |
(1.800.000 x %10) 180.000 |
Ödenecek geçici vergisi |
180.000 |
Buna göre,(C) A.Ş.’nin, hesaplanan geçici vergisi, asgari geçici vergisinden düşük olduğundan, hesaplanan geçici vergi olarak 180.000 TL dikkate alınacaktır.
Örnek 3: (D) A.Ş.’nin 2025 1.geçici vergi dönemine ilişkin ticari bilanço karı 12.500.000 TL, kanunen kabul edilmeyen gideri 500.000 TL’dir. Şirket, gerçekleştireceği yatırım için 2021 yılında yatırım teşvik belgesi almış ve söz konusu yatırımı 2024 yılında tamamlamıştır. Mükellef kurumun 2025 1. Geçici vergi dönemine ilişkin vereceği geçici vergi beyannamesinde, bu yatırımı dolayısıyla indirimli kurumlar vergisine tabi matrahı 4.000.000 TL, indirimli vergi oranı ise %5’tir. Öte yandan, kurumun aktifine kayıtlı taşınmazı, (A) Bankasına olan borç nedeniyle bu dönemde bankaya devredilmiş ve bu işlemden 4.000.000 TL kazanç elde edilmiştir. Kurum ayrıca, 2.000.000 TL Ar-Ge indirimi ile geçmiş dönemlerden devreden 1.000.000 TL yatırım indirimini indirim konusu yapmıştır.
Buna göre, anılan kurumun asgari geçici vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
|
Kurumlar vergisi |
Asgari kurumlar vergisi |
Ticari bilanço karı (a) |
12.500.000 |
12.500.000 |
KKEG (b) |
500.000 |
500.000 |
İstisnalar - Bankalara borçlu durumda olanların taşınmaz satış kazancı istisnası 4.000.000 TL (c) |
4.000.000 (c) |
0 |
İndirimler - Ar-Ge indirimi 2.000.000 TL (ç) - Yatırım indirimi 1.000.000 TL (d) |
3.000.000 (ç + d) |
2.000.000 (ç) |
Geçici vergi matrahı |
[(a + b) – (c + ç + d)] 6.000.000 |
[(a + b) – ç] 11.000.000 |
Teşvik belgesine istinaden indirimli orana tabi matrah üzerinden hesaplanan vergi (e) |
(4.000.000 x %5) 200.000 |
|
Teşvik belgesine göre alınmayan vergi (f) |
(4.000.000 x %20) 800.000 |
|
Genel orana tabi matrah üzerinden hesaplanan vergi (g) |
(2.000.000 x %25) 500.000 |
|
Hesaplanan Geçici vergisi |
(e + g) 700.000 |
[(11.000.000 x %10) – f] 300.000 |
Ödenecek Geçici vergisi |
700.000 |
Buna göre, (D) A.Ş.’nin, 1.100.000 TL olarak hesaplanan asgari geçici vergisinden, 32/A maddesi kapsamında teşvik belgesine göre alınmayan 800.000 TL verginin düşülmesi neticesinde asgari kurumlar vergisi 300.000 TL olacaktır. (D) A.Ş.’nin, beyanına göre 700.000 TL olarak hesaplanan geçici vergisi, asgari geçici vergisinden fazla olduğundan asgari kurumlar vergisi uygulaması nedeniyle ilave bir vergi ödenmesi söz konusu olmayacaktır.
3.BDP programında, 2025 yılı 1.dönem geçici beyanına “yurtiçi asgari geçici vergi” tablosu eklenmiş olup, beyanname doldururken kapsama giren mükelleflere, sistem gerekli uyarıları yapmaktadır.
4.Kurumlar vergisinden muaf olan kurumlar vergisi mükellefleri için ve ilk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında, faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca asgari vergi hükümleri uygulanmayacaktır. Örneğin, 2025 hesap döneminde kurulan bir şirket 2025, 2026 ve 2027 hesap dönemlerinde asgari kurumlar vergisi (asgari geçici vergi) uygulamasına tabi olmayacaktır. 2023 yılında kurulan bir şirket için 2025 hesap döneminde, 2024 yılında kurulan bir şirket için ise 2025 ve 2026 hesap dönemlerinde asgari vergi uygulanmayacaktır.
-Gelir Vergisi Kanununun “Hasılat esaslı kazanç tespiti” başlıklı 113 üncü maddesine göre hasılat esasına göre vergilendirilen kurumlar vergisi mükellefleri hakkında asgari vergi uygulanmayacaktır.
Tereddüt edilen hususlarda lütfen müşavirliğimizle irtibata geçiniz.
Saygılarımızla,
HİSAR DENETİM
902 kişi tarafından görüntülenmiştir.
Hisar Denetim
Merkezefendi Mah. Mevlana Cad.Tercüman Sitesi A-2 Blok Kat:8 Daire:34 Cevizlibağ / Zeytinburnu / İstanbul
Tel : 0(212) 679 09 43
Faks : 0(212) 679 09 46
E-Posta : info@hisardenetim.com.tr